top of page

BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR?

Yazarın fotoğrafı: Av. Sedat DEMİRBAĞAv. Sedat DEMİRBAĞ


Hukukumuzda; dava açmaksızın, yani mahkeme kararı olmaksızın boşanma mümkün değildir. Dolayısıyla boşanmak isteyen kimselerin başvurabilecekleri tek yol boşanma davası açmaktır. Bu yazımızda da; kimler boşanma davası açabilir, boşanma davası hangi mahkemede açılmalıdır gibi boşanma davası ile ilgili temel sorulara ilişkin açıklamalarda bulunacağız.


KİMLER BOŞANMA DAVASI AÇABİLİR?


Hiç şüphesiz boşanma davasının tarafları eşlerdir ve boşanma davasını yalnızca eşler açabilir. Eşlerden biri tarafından açılan bu boşanma davasında davalı taraf ise diğer eştir.

Ayrıca boşanma davası açma hakkı, kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan eşlerden birinin ölmesi halinde artık boşanma davası açılması mümkün değildir. Zira boşanma davası açma hakkının mirasçılara geçmesi gibi bir durum söz konusu olamaz. Bu durumda evlilik birliğinin, ölüm ile son bulduğu kabul edilmektedir.


Ancak Türk Medeni Kanunu’nun 181. maddesinde; boşanma davası açıldıktan sonra ve boşanma davası devam ederken eşlerden birinin ölmesi halinde mirasçıların boşanma davasına devam etmelerine imkan tanınmıştır. Fakat hemen ifade edelim ki; burada da mirasçılar boşanma davası açamamakta, sadece açılmış olan boşanma davasına devam edebilmektedirler.


BOŞANMA DAVASI HANGİ MAHKEMEDE AÇILMALIDIR?


Hangi davaya hangi mahkemenin bakmakla görevli olduğu Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda düzenlenmiştir ve davaların görevli mahkemelerde açılmış olması oldukça önemlidir. Zira; görev, bir dava şartıdır ve dava görevli mahkemede açılmamışsa, davanın esasına girilmeksizin, dava usulden reddedilir.


Boşanma davalarına bakmakla görevli mahkemeler ise Aile Mahkemeleri’dir. Eğer o yerde aile mahkemesi yoksa dava, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılmalıdır. Çünkü aile mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde, asliye hukuk mahkemeleri, aile mahkemesi sıfatıyla da görev yapmaktadırlar.


BOŞANMA DAVASI NEREDE AÇILMALIDIR?


Davanın hangi yerdeki mahkemede açılması gerektiği meselesi ise yetki meselesidir. Yani davanın görevli mahkemede açılması gerektiği gibi, aynı zamanda yetkili olan yer mahkemesinde de açılmış olması gerekmektedir.


Boşanma davalarında hangi mahkemelerin yetkili olduğu ise Türk Medeni Kanunu’nun 168. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; boşanma davalarında yetkili mahkeme; eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi veya boşanma davasının açılmasından önce eşlerin son defa altı aydır birlikte oturdukları yer mahkemesidir.


Görüldüğü üzere, boşanma davalarında tek bir yer mahkemeleri yetkili kılınmamış, kanun koyucu, davacıya birden fazla yer mahkemesinde dava açma imkanı tanımıştır. Buna göre; davacı eş dilerse, kendisinin veya davalı eşin yerleşim yerinde bu davayı açabilir. Yani davacının mutlaka davalı eşin yerleşim yerinde dava açma zorunluluğu bulunmamaktadır. Ayrıca davacı eş dilerse; boşanma davası açılmadan önce davalı eş ile son defa altı ay birlikte oturdukları yer mahkemesinde de bu davayı açabilir.


Sonuç olarak; boşanma davası, aşağıdaki üç mahkemeden birinde açılabilir:

  • Davalının yerleşim yerinde bulunan aile mahkemesi

  • Davacının yerleşim yerinde bulunan aile mahkemesi

  • Boşanma davası açılmadan önce eşlerin son defa altı aydır oturdukları yer aile mahkemesi

BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMA USULÜ NASILDIR?


Hukukumuzda davaların görülmesine ilişkin usuller Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda belirlenmiştir ve boşanma davalarında da kural olarak Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda yer alan yargılama usulü geçerlidir. Ancak Türk Medeni Kanunu’nun 184. maddesinde boşanma davalarında uygulanacak birtakım yargılama kurallarına yer verilmiştir. Bunları inceleyecek olursak:


1. Hakim, boşanma davasının dayandığı olguların varlığına vicdanen kanaat getirmedikçe, bunları ispatlanmış sayamaz.


Yani taraflarca ileri sürülen iddiaların ispatlanmış sayılabilmesi için hakimin bu yönde bir kanaatinin oluşması mecburidir.


2. Hakim, ne kendiliğinden ne de istek üzerine taraflara yemin teklif edemez.


Yemin, hukukumuzda kesin delillerden biridir ve kişilerin iddialarını yemin delili ile ispatlamaları kural olarak mümkündür. Ancak Kanun, boşanma davalarında yemin deliline başvurulmasını kesin olarak yasaklamıştır.


3. Tarafların ikrarı, hakimi bağlamaz.


İkrar, kabul demektir. Yani taraflardan biri yargılama esnasında karşı tarafın bir iddiasını kabul edebilir ve kural olarak kabul edilen bu iddia, ispatlanmış sayılır. Ancak boşanma davalarında hakim, karşı tarafın ikrarı ile bağlı değildir. Örnek vermek gerekirse; aldatma sebebiyle açılan bir davada davalının eşini aldattığını ikrar/itiraf etmesi hakimi bağlamaz. Dolayısıyla aldatma olgusu halen daha ispatlanmış sayılmaz.


4. Boşanmanın feri sonuçlarına ilişkin anlaşmalar, hakim tarafından onaylanmadıkça geçerli olmaz.


Yani boşanmaya bağlı diğer konularda her iki taraf anlaşmış dahi olsa, mahkeme bu anlaşmanın uygunluğunu denetler ve mahkemece bu anlaşma onaylanmadıkça geçerli olmaz.


5. Hakim, taraflardan birinin istemi üzerine duruşmanın gizli yapılmasına karar verebilir.


Kural olarak, boşanma davaları açık olarak görülür; ancak tarafların istemi üzerine mahkemece duruşmaların gizli yapılmasına karar verilmesi de mümkündür.


Boşanma davaları da diğer hukuki işler gibi alanında uzman kişilerce takip edilmesi gereken işlerden olup boşanma davalarında alanında uzman avukatlardan destek alınması önerilmektedir.

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


Yazı: Blog2_Post
bottom of page